تله تنبیه، آخرین تله از سری تله های جفری یانگ می‌باشد که در حوزه گوش به زنگی بیش از حد و بازداری قرار دارد. باور افراد گرفتار در این تله این است که کار اشتباه فقط با تنبیه درست می‌شود و نه بخشش. اگر اطرافیانشان مرتکب اشتباه و خطایی شوند به شدت با آن‌ها برخورد می‌کنند و هرگز آن‌ها را نخواهند بخشید و حتی به آن‌ها اجازه نمی‌دهند که دلیل این اشتباه را توضیح دهند. این افراد همیشه اولین نفر خودشان را تنبیه می‌کنند، پس انتظار نداشته باشید که به سادگی خطای شما را نادیده بگیرند. در ادامه مطلب ” تله تنبیه “ با مدرسه کسب و کار آیا همراه باشید.
تله تنبیه
افراد گرفتار در تله تنبیه، معتقدند تمام تنبیه های آن‌ها بجا و به نفع شما است که بعدا متوجه خواهید شد این برخوردهای شدید یک لطف بوده و نه تنبیه. انتظار ندارید که افرادی با این ویژگی‌ها ظاهر مهربان و خوشرویی داشته باشند! این افراد اغلب قیافه عصا قورت داده و عبوس و ترسناکی دارند تا حساب کار دستتان باشد که کوچکترین خطایی مساوی تنبیه است. شاید اگر بگوییم شخصیت خانوم بزرگ در سریال تولدی دیگر هم به این طرحواره گرفتار شده بود، درک آن برای شما راحت تر باشد.
عواملی که باعث شکل گیری تله تنبیه می شوند :
- والدین تنبیه گری داشتید که اگر مرتکب اشتباه کوچکی میشدید، فورا خشمگین می‌شدند و شما را کتک می‌زدند.
- والدینتان به شما محبت‌های مشروط می‌کردند؛ به عنوان مثال اگر معدلت بیست بشه تو رو دوست داریم. باید بدانیم که محبت، باید بی قید و شرط و بی بهانه باشد نه در گرو شرط و شروط!
- والدین شما معیارهای سرسختانه داشتند و اگر استانداردهای آن‌ها را رعایت نمی‌کردید، مورد سرزنش و تنبیه قرار می‌گرفتید.
- آخرین ریشه تحولی این است که معیارها و استانداردهای‌های سطح بالا برای خودتان در نظر گرفته اید و تصور می‌کنید که با انتقاد و تنبیه سخت و افراطی، پیشرفت خواهید کرد. شما سخت گیرترین منتقد خودتان می‌شوید و هیچ پیشرفتی شما را راضی نمی‌کند و دائما خود را سرزنش می‌کنید که تو بی عرضه ای، تو نمی‌تونی و… .
چگونه با این تله مقابله کنیم؟
هدف اصلی درمان این است که فرد نسبت به خود و دیگران روحیه تنبیه گرایانه کمتری داشته باشد و به این باور برسد که تنبیه حلال همه مشکلات نیست و گاهی با یک تذکر بجا و درست هم می‌توانیم از تکرار اشتباهات جلوگیری کنیم. شما باید بدانید که فقط خودتان درگیر این طرحواره نیستید، بلکه دیگران را هم درگیر خواهید کرد. بنابراین سعی کنید بجای تنبیه از رفتارهای توصیفی استفاده کنید؛ یعنی به دیگران بگویید که اشتباهاتشان چه پیامدهایی را در پی خواهد داشت تا آگاهانه و بدون زور و خشونت از انجام و تکرار اشتباهات خود، خودداری کنند.
اگر کودک شما، کارمندتان و یا هرشخص دیگری مرتکب خطایی شد از آن‌ها بخواهید که پیامدهای مثبت و منفی آن خطا را یادداشت کنند تا از این طریق به کار اشتباه خود پی ببرند و به اصلاح آن بپردازند. در آخر باید بگوییم که تنبیه اصولی برای پیشرفت هر شخص لازم و ضروری است اما زمانی تاثیر منفی دارد که شما بیش از اندازه و بدون دانستن دلیل به انجام این عمل بپردازید.
چگونه می توانیم تله تنبیه را در زندگی بزرگسالی درمان کنیم؟
- هر وقت خود شما دچار یک خطا شدید مسئولیت پذیر باشید. یک تنبیه کوچک در نظر بگیرید مثلا یک وعده غذایی نمی‌خورم.
- اگر کسی خطایی کرد، مثل بچه خودتان یا همسرتان بپذیرید هر انسانی خطا می‌کند. باید دنبال راهی باشید تا به کسانی که اشتباه کردند فرصت بدید جبران کنند.
- از کلمه چرا که جنبه خرد کردن شخصیتی دارد و نامناسب است استفاده نکنید. به جای می‌توانید با کلماتی مانند چی شد، چرا شد این سوال را از خود بپرسید.
- اگر از دست کسی عصبانی هستید به جای اینکه خشم خود را سر اون خالی کنید از او بخواهید برای خالی کردن خشم راهکار پیشنهاد دهد.
- قهر کردن را ترک کنید. این قهر کردن بعدا به عنوان امتیاز منفی برای شما حساب خواهد شد.
- اگر اشتباهی کردید کودک درون خود را آرام کنید و بگیبد اگر خطایی کرده از او حمایت خواهید کرد.
- شرکت در دوره‌های هوش هیجانی و مدیریت احساسات مدرسه کسب و کار آیا یکی از بهترین روش‌های درمان طرحواره تنبیه می‌باشد. برای مطالعه بیشتر صفحه دوره هوش هیجانی را مطالعه کنید.
